Ara

#17
Beril Or
Hakkında
Orta Format
Hakkında Diğer Yazıları

"Olanın estetiği, oluşturulanın estetiğinden daha gerçektir." Bu, Beril Or'un "Ara" isimli çalışmasının metnindeki son cümle. Burada ilk cümle olarak yer vermemizin sebebi ise, Or'un üretim pratiğinin özeti sayılabileceğine olan kanaatimiz.

"Ara" çalışmasında Beril Or sokakta kısa süreli karşılaşmalarımızda görüp dikkat etmediğimiz plastik ögeleri çerçeveleyerek sokaktan geçen insanların onu fark etmesini amaçlamış. İşaret ettiği yerler, fotoğraf aracılığıyla bir kitapta toplanmış ve sergi alanına taşınmış. Heykel bölümü mezunu olan Or için, fotoğraflar, fotoğraf olmanın ötesinde heykelsi bir doku taşıdığını düşündüğü görselleri galeriye taşıma yöntemi. Üstelik sokaktaki herhangi bir alanın temsilini bir kitaba taşımak, gerçeğinden daha da güçlü bir anlama çıkabiliyor. Fotoğrafa dönüşen imge, bulunduğu alanda daha farklı bir kıymete bürünüyor. Beril Or'un anlatmak istediği gerçekliği de, farkındalığı da artırıyor.

Aslında kitap Torun'da gerçekleşen aynı isimli serginin bir parçası. Diğer kısmı ise "t.b." isimli, Bolu Tüneli'nden geçişi izleyebildiğimiz 90 dakikalık video enstelasyon. Or, İstanbul'da okurken Ankara'ya gitmek için sürekli kullandığı bu yolu daha incelenebilir kılmak için yaklaşık 3 dakika süren geçiş sürecini yavaşlatarak sergiliyor. Sergideki diğer enstelasyon ise "yer".Şehrin dinamik ve hareketli yapısını yansıtabilmek için üç ayrı slayt makinasıyla fotoğrafları göstererek durağanlığını kırmayı amaçlıyor. Bu çalışmalar da Beril Or'un pratiğini daha net ortaya koyuyor: Yaşam içindeki plastik yapılar ve onların incelenebilir hale gelmesi.

Denilir ve test edilerek de onaylanabilir ki insan gözü bir yeri tararken süreğen bir bakış sağlayamaz; bakış mekan içinde sürekli atlayarak ilerler. Bakışı hiç ara vermeden devam ettirmek imkansız denilebilecek derecede zordur. Beril Or, "t.b" çalışmasında bir yanıyla da bu atlamaları, "ara" vermeleri imkansız hale getiriyor. Bu yönüyle de fazlasıyla gergin; seyircinin atlamasını, ayrıntıları kaçırmasını engelleyen; onu bakmaya zorlayan bir çalışma. Plastik öğeleri bir araya topladığı kitabı "Ara" da benzeri bir "bakmaya zorlama" eylemine hizmet ederek birbirine eklemleniyor.